Het NWO-MVI project RESPONSE: “RESPonsible innovation: linking formal and infOrmal assessmeNt in deciSionmaking on Energy projects” richt zich op processen van besluitvorming rondom energieprojecten. In dit soort processen wordt gebruik gemaakt van (vaak wettelijk vastgelegde) procedures voor het beoordelen van bijvoorbeeld milieurisico’s of economische kosten en baten van een project: de zogenoemde ‘formele waardering’. Deze procedures zijn van groot belang voor het beoordelen van projecten, maar zijn niet in alle gevallen toereikend. Procedures adresseren vaak waarden die gerelateerd zijn aan milieu en veiligheid of economische aspecten. Andere waarden die door stakeholders relevant kunnen worden geacht, zoals het behoud van een rustige leefomgeving of rechtvaardigheid, worden niet altijd gedekt door formele waarderingsprocedures.
In het project RESPONSE, onderzoeken we of en hoe publieke waarden meegenomen kunnen worden in formele besluitvormingsprocessen. Energieprojecten stuiten, in een plannings- of implementatiefase, regelmatig op publieke weerstand. In het kader van dit onderzoeksproject verkennen we publieke weerstand dan wel controverses als een mogelijke bron van kennis over waarden die in de knel komen of niet afdoende zijn meegenomen in de aangewezen formele besluitvormingsprocedures. Controverses kunnen inzicht geven in welke waarden er voor wie op het spel staan; We gebruiken hiervoor de term ‘informele waardering’.
In dit onderzoeksproject willen wij methodes ontwikkelen om de formele en informele waardering beter op elkaar af te stemmen. Dat zullen we allereerst doen door een aantal recente energieprojecten te onderzoeken, waarbij we zowel naar controversiële als niet-controversiële projecten kijken. Dit houdt onder andere in dat we gaan meelopen in een aantal energieprojecten waar onze partnerorganisaties bij betrokken zijn. We zijn daarbij met name geïnteresseerd in de wisselwerking tussen interne besluitvorming binnen initiatiefnemers en andere betrokkenen en het publieke debat.
Ten tweede wil dit onderzoeksproject een bijdrage leveren aan het verbeteren van de besluitvorming. Binnen onze case studies zullen we kijken naar de manier waarop formele en informele waardering een rol hebben gespeeld bij het verloop van besluitvorming en welke kansen en mogelijkheden hier liggen voor verbetering vanuit een maatschappelijk en ethisch perspectief.
Betrokken onderzoekers vanuit RESPONSE zijn: Eefje Cuppen (projectleider), Aad Correljé, Udo Pesch, Behnam Taebi, Shannon Spruit (post-doc) en Elisabeth van de Grift (promovendus). Wilt u meer weten over dit project? Bezoek dan www.tbm.tudelft.nl/response.